Како што деновите стануваат покуси, а ноќите подолги и постудени, лисјата на дрвјата ја менуваат бојата. Така, лисјата на јасените и тополите наликуваат на слатници, а оние на јаворот, на пример, се обоени во сите нијанси на зајдисонце: од портокалови и румени, па сè до темноцрвени дури и виолетови...
Многубројни се песните и приказните за есента, уште помногубројни се делата на сликарите за прекрасните есенски пејзажи. Затоа и не е чудно што и научниците се во потрага да ја откријат тајната на овој природен феномен.
Биологот Дејв Садерленд вели дека научното објаснување за промената на бојата на лисјата е следното: лисјата секогаш се жолти, но жолтата боја не се гледа од хлорофилот што го создаваат со фотосинтеза под дејство на сончевата светлина. Хлорофилот го храни растението и му дава енергија да расте, да цвета и да создаде плод. Значи, според него жолтата боја е секогаш присутна, но не се гледа и чека да стане видлива!
Жолтата боја на листовите потекнува од пигменти – каротиноиди. Овие пигменти се исти со оние што ги содржи морковот, а му овозможуваат на растението да ја собере намалената есенска сончева светлина. Црвените лисја, пак, содржат еден друг пигмент, антоцианин, кој е ист со пигментот што го содржат црвените плодови, како што се на пример јагодите, а овој пигмент лисјата го создаваат само на есен.
Бил Хоџ ботаничар од Државниот универзитет во Монтана, ја поддржува оваа теорија и додава дека овој пигмент го штити листот од штетните последици на ултравиолетовиот дел од сончевиот спектар за да може и понатаму, колку-толку, да си ја врши функцијата на фотосинтеза и се однесува како еден вид антиоксиданс, но многу послаб од каротиноидот кој го штити листот преку целата година. Истиот научник утврдил дека растенијата имаат поголеми и поробусни листови во предели со повеќе сончева светлина.
И, додека научниците бараат да дознаат колку што е можно повеќе, обичните смртници уживаат во убавините на есента и во делата во кои е овековечена нејзината убавина.
This is dummy text. It is not meant to be read. Accordingly, it is difficult to figure out when to end it. But then, this is dummy text. It is not meant to be read. Period.
ConversionConversion EmoticonEmoticon